De Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG), de Nederlandse belangenvereniging van de farmaceutische industrie, is er met haar nieuwe gedragscode niet in geslaagd om een moreel kompas uiteen te zetten dat antwoord biedt op dringende vragen uit de maatschappij als het gaat om hoge medicijnprijzen en de farmaceutische industrie. Dit zegt Wemos in een eerste reactie op deze gedragscode, die vanochtend gepubliceerd is.
Wemos juicht het toe dat de VIG heeft geïnvesteerd in deze nieuwe gedragscode. “De farmaceutische sector heeft de afgelopen jaren veel negatieve media-aandacht gekregen in Nederland vanwege extreem hoge prijzen van nieuwe medicijnen en onverklaarbare prijsstijgingen. Een nieuwe gedragscode zou het morele aanzien van de sector weer moeten opvijzelen. En toch beschouwen we de nieuwe code als een gemiste kans,” aldus global health advocate Tom Buis.
Maatschappelijk onverantwoord gedrag
De nieuwe gedragscode focust op vier kernwaarden: integriteit, transparantie, maatschappelijke verantwoordelijkheid en kwaliteit. Met name over transparantie en maatschappelijke verantwoordelijkheid is de laatste jaren veel te doen geweest. Zo zijn er verschillende voorbeelden geweest van maatschappelijk onverantwoord gedrag en een gebrek aan transparantie over bijvoorbeeld de prijs en de hoogte van de ontwikkelkosten van medicijnen, bijvoorbeeld bij Mexiletine, Lutetium-octreotaat en CDCA. Minister Bruins richtte zich vorig jaar nog in een ongebruikelijke openbare brief rechtstreeks tot de farmaceutische industrie waarin hij haar opriep transparant te zijn over de kostenopbouw en prijs van medicijnen.
Asymmetrische informatievoorziening
Farmaceuten maken maar zelden duidelijk waarom zij zulke hoge prijzen vragen voor hun nieuwe medicijnen. Het lijkt erop dat de nieuwe gedragscode hier niks aan gaat veranderen. In de nieuwe code staat alleen vermeld dat de VIG gaat rapporteren hoeveel bedrijven zelf in totaal hebben uitgegeven aan onderzoek in Nederland. De maatschappij komt dus niks te weten over de totale ontwikkelkosten van een specifiek medicijn. Hiermee houdt de industrie een asymmetrische informatievoorziening in stand die open onderhandelingen over een eerlijke prijs onmogelijk maakt. Directeur van de VIG, Gerard Schouw, stelde eerder: “Dat keurmerk (de gedragscode van de VIG) moet onder meer waarborgen geven voor een verantwoorde prijsstelling, en speculanten buiten de deur houden.” Met de huidige passages lijkt hij in deze opzet niet geslaagd.
Onze uitnodiging aan VIG: dit kan beter en schérper!
De VIG benadrukt dat het zich aan de geldende wet- en regelgeving en eerder afgesproken richtlijnen voor goed bestuur zal houden. Dat vinden wij voor een gedragscode waaraan twee jaar is gewerkt volstrekt onvoldoende. Global health advocate Tom Buis: “Onze verwachting was dat de VIG verder zou gaan dan zo’n open deur en nieuwe morele bakens zou plaatsen. Deze gedragscode is een gemiste kans. Wij nodigen de VIG uit om met ons en andere maatschappelijke organisaties in gesprek te gaan over scherpere afspraken voor de volgende versie van hun gedragscode. Wij hopen dat minister Bruins zich nu zal buigen over wet- en regelgeving om transparantie over prijs en ontwikkelkosten af te dwingen.”
Lees ook deze artikelen:
‘Medicijnprijzen ontbreken in langverwachte gedragscode farmaceuten’ (de Volkskrant, 24 januari 2020)
‘Minister Bruins vindt gedragscode farmaceuten onvoldoende’ (NOS, 24 januari 2020)