Inclusieve seksuele en reproductieve gezondheidszorg

Programma: Make Way
Periode: 2021-2025
Partners: Akina Mama wa Afrika, The Circle of Concerned African Women Theologians, Kenya, Forum for African Women Educationalists, Liliane Foundation, VSO Nederland en Wemos (penvoerder). 

Wat is het probleem?

Veel jongeren hebben moeite om toegang te krijgen tot informatie en zorg op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid. Jongeren die meerdere vormen van marginalisatie ervaren—bijvoorbeeld vanwege gender, leeftijd, beperking of sociaaleconomische status—ondervinden nog grotere barrières. Gezondheidssystemen die geen prioriteit geven aan inclusie en mensenrechten beperken niet alleen de toegang, maar brengen ook de kwaliteit van de zorg die jongeren ontvangen in gevaar. Hierdoor lopen jongeren een groter risico op ongewenste zwangerschappen, seksueel overdraagbare aandoeningen en onveilige abortussen, met ernstige gevolgen voor hun gezondheid en toekomstperspectieven.

Wat is onze oplossing?

Om structurele barrières te doorbreken, is het essentieel dat gemarginaliseerde jongeren inspraak hebben in de vormgeving van de diensten die voor hen bedoeld zijn. Dit betekent dat jongeren rechtstreeks in gesprek moeten kunnen gaan met zorgverleners en beleidsmakers om de zorg te verbeteren. Zinvolle dialogen en samenwerking zorgen ervoor dat de aangeboden zorg aansluit bij de behoeften en realiteit van jongeren. Door deze kloof te dichten, kunnen we een zorgsysteem bouwen dat niemand buitensluit.

Hoe hebben wij hiervoor gepleit?

Het Make Way-programma pakt barrières voor seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR) aan door het gebruik van een intersectionele lens. Deze lens maakt machtsdynamieken en structurele barrières zichtbaar die gemarginaliseerde groepen, met name jongeren, uitsluiten van SRGR. Om de kloof tussen de behoeften van deze jongeren en de beschikbare zorg te overbruggen, heeft het programma de Intersectional Community Scorecard ontwikkeld. Dit is een tool die jongeren in staat stelt om hun behoeften te documenteren, diensten te beoordelen en nauw samen te werken met zorgverleners om verbeteringen door te voeren.

Wat was onze impact?

Door de inzet van de Intersectional Community Scorecard heeft het Make Way-programma tastbare verbeteringen bereikt in meerdere landen. De gezondheidszorg is inclusiever, responsiever en beter afgestemd op de realiteit van gemarginaliseerde jongeren. Enkele resultaten:

• In Ethiopië is een anoniem feedbacksysteem opgezet zodat kwetsbare jongeren discriminatie kunnen melden.
• In Kenya zijn speciale jongerenruimtes in gezondheidscentra ingericht.
• In Rwanda heeft de overheid zich gecommitteerd aan het re-integreren van tienermoeders in het onderwijs.
• In Oeganda zijn monitoringscomités opgericht voor doorlopende verbetering van zorgdiensten.
• In Zambia zijn speciale dagen rond seksuele en reproductieve gezondheid voor adolescenten georganiseerd, waar meer dan 18.000 jongeren aan meededen.

Het succes van de Intersectional Community Scorecard toont aan dat het potentieel heeft voor opschaling naar nationale kaders voor de seksuele en reproductieve gezondheid. Door deze aanpak te integreren in publieke gezondheidszorgsystemen en zo de samenwerking tussen zorginstellingen, jongerenorganisaties en gemeenschapsleiders te versterken, kunnen overheden belangrijke stappen zetten naar universele gezondheidszorg. Zodat geen enkele jongere wordt buitengesloten.