Kabinet bezuinigt radicaal op maatschappelijke organisaties

Vandaag liet minister Klever van Buitenlandse Handel & Ontwikkelingshulp in een brief aan de Kamer weten dat zij meer dan 70% gaat bezuinigen op steun aan maatschappelijke organisaties in Nederland en lage-en middeninkomenslanden. Daarmee zet zij de botte bijl in het belangrijke werk van deze organisaties, onder andere op de verbetering van gezondheidszorg, armoedebestrijding, toegang tot goed onderwijs en essentiële klimaatmaatregelen. Wij roepen de Tweede Kamer op om zich hiertegen uit te spreken.

Waar de afgelopen 5 jaar ongeveer 1,4 miljard euro beschikbaar was voor het versterken van maatschappelijke actoren in lage- en middeninkomenslanden, wil Klever dat bedrag terugbrengen tot 390-565 miljoen euro voor de periode 2026-2030. Een verlaging van meer dan 70%.

Dit besluit raakt talloze mensen, waaronder veel kinderen en kwetsbare mensen, in de landen waarmee Nederland via dit kader samenwerkt. Dankzij Nederlandse investeringen en samenwerking met lokale en Nederlandse maatschappelijke organisaties, zagen zij hun leven de afgelopen jaren verbeteren. Bijvoorbeeld door betere toegang tot gezondheidszorg, schoon drinkwater en onderwijs, maar ook door verhoogde economische zelfstandigheid en betrokkenheid bij democratische processen.

Investeren in mondiale gezondheid is broodnodig

Mondiale problemen hebben lokale gevolgen, ook voor Nederland. Dat dit in het bijzonder geldt voor onze gezondheid, behoeft sinds de Covid-19 pandemie geen verdere uitleg. Het is dan ook broodnodig dat Nederland blijft investeren in mondiale gezondheid. In 2022 lanceerde het kabinet een scherpe toekomstvisie in de Nederlandse mondiale gezondheidsstrategie 2023 -2030: Samen zorgen voor gezondheid wereldwijd (hier te downloaden).

Speerpunten van deze strategie:
1) het verbeteren van nationale gezondheidssystemen in lage- en middeninkomenslanden, inclusief seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR),
2) betere internationale pandemische paraatheid, met daarbij toegang tot medicijnen voor iedereen, en
3) de aanpak van klimaatverandering in relatie tot de volksgezondheid.

Ondanks de claim van de minister te willen inzetten op mondiale gezondheid, komt geen van bovenstaande onderwerpen terug in de vandaag verstuurde brief.

Nederland investeert al jaren minder dan afgesproken

Hoewel EU-lidstaten in juni nog beloofden om de doelstelling om 0,7% van het bruto nationaal inkomen (BNI) aan ontwikkelingssamenwerking te besteden, komt Nederland deze afspraak al jarenlang niet na. Door de miljardenbezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking geeft Nederland vanaf 2027 slechts ongeveer 0,43% van het BNI uit aan ontwikkelingssamenwerking. Het huidige kabinet heeft bovendien plannen voor het ontkoppelen van het BNI en het budget voor ontwikkelingssamenwerking, waardoor er nog eens extra bezuinigd wordt.

Een sterk maatschappelijk middenveld: belangrijk voor Nederland en de wereld

De zorgvuldig opgebouwde reputatie van Nederland als voorvechter van mensenrechten en betrouwbare handelspartner heeft onze internationale positie enorm versterkt. De inhoudelijke kennis en het internationale netwerk van de sector is van grote waarde. Het afbouwen hiervan is kortzichtig en onverantwoord. Daarom roepen we de Tweede Kamer op om zich uit te spreken tegen de gepresenteerde plannen. Want een sterk maatschappelijk middenveld is en blijft essentieel voor de toekomst van democratie, mensenrechten en stabiliteit wereldwijd.

• Lees hier de brief van minister Klever: Toekomst samenwerking met maatschappelijke organisaties in ontwikkelingshulp
• Lees ook de reactie van Partos, de branchevereniging voor ontwikkelingssamenwerking die meer dan 100 ontwikkelingsorganisaties vertegenwoordigt.

Foto: Nikodi via Pixabay