Maatschappelijke organisaties en artsen spreken schande van het voornemen van het farmaceutische bedrijf Lupin Europe om een bestaand medicijn voor een zeldzame spierziekte onder een nieuwe naam en tegen een veel hogere prijs op de markt te brengen. Dat meldt het televisieprogramma Kassa dat zaterdag 2 november uitgebreid aandacht besteedt aan de manier waarop farmaceutische bedrijven de winstmarge verhogen. “Dit is niet te verantwoorden en zelfs verwerpelijk te noemen,” benadrukt Ella Weggen, Global Health Advocate bij Wemos in de uitzending.
Een al 40 jaar bestaand geneesmiddel tegen hartritmestoornissen, Mexiletine, blijkt goed te werken bij de zeldzame spierziekte niet-dystrofe-myotonie en wordt sinds 2014 in Nederland ook vergoed voor deze toepassing. In 2018 is het medicijn voor deze toepassing door fabrikant Lupin in de EU geregistreerd als weesgeneesmiddel* onder de nieuwe naam NaMuscla. Daardoor kan Lupin nu een nieuwe prijs stellen voor het medicijn en de vrees bestaat dat dit ook in Nederland een veelvoud zal zijn van de oude prijs.
“We worden in een houdgreep genomen door de farmaceut”
Ella Weggen, zegt daarover in Kassa: “Het oude medicijn voor hartritmestoornissen kostte ongeveer 4.000 euro per patiënt per jaar. Doordat de farmaceut het geneesmiddel nu voor deze zeldzame ziekte heeft aangeduid, heeft hij tien jaar marktexclusiviteit gekregen, en daarmee de vrijheid om de prijs te bepalen. In het Verenigd Koninkrijk is het al op de markt gebracht voor 80.000 euro per patiënt per jaar. Dit is niet te verantwoorden en zelfs verwerpelijk te noemen. Het geneesmiddel is niet gewijzigd en de farmaceut heeft er zelf nauwelijks onderzoek naar gedaan.
Ook in Nederland is er een prijsindicatie aangegeven en zal de prijs van het medicijn naar verwachting 20x worden verhoogd.
Bas Stunnenberg, neuroloog bij het Radboudumc, zegt in de uitzending: “Het is onaanvaardbaar dat het nu door de exorbitante prijsstelling niet meer vergoed dreigt te gaan worden, terwijl het om exact hetzelfde medicijn gaat als voor de stijging. Nu worden we in een houdgreep genomen door de farmaceut en dat vind ik onacceptabel.”
Minister Bruins: “Ik wil dat de farma-industrie openheid geeft”
Ook Minister Bruins (VWS) vindt dat deze werkwijze niet kan: “Ik vind dat wij daar iets aan moeten doen. Er is geen fabrikant in Nederland die bij mij aan tafel zit die ik daar niet op aanspreek (…) Ik wil dat de farma-industrie openheid geeft over de prijsvorming van medicijnen. Opdat wij voor de patiënten van vandaag en morgen altijd medicijnen beschikbaar houden voor een redelijke prijs”.
Fabrikant Lupin stelt dat nog niet bekend is wat het medicijn in Nederland moet gaan kosten en onthoudt zich verder van commentaar.
Magistraal bereiden
Het is de Haagse apotheker Paul Lebbink gelukt om Mexiletine zelf te bereiden in zijn apotheek. Zorgverzekeraar CZ had hem gevraagd dat te onderzoeken. Drie patiënten krijgen het medicijn nu via hem. Nieuwe gesprekken volgen om te kijken of Lebbink zijn productie kan opvoeren. Hij zou volgens de wet maximaal vijftig unieke patiënten per maand mogen bedienen. Via deze ‘magistrale bereiding’ kost het middel zo’n vijf duizend euro per jaar. Vanaf 1 januari wordt dit soort bereidingen vergoed vanuit de basisverzekering, maar de farmaceut zal deze route ongetwijfeld juridisch aanvechten. (Bron: Nijmeegse onderzoekers bewijzen nieuwe toepassing oud medicijn en dus verzestienvoudigt farmaceut de vraagprijs (Volkskrant))
*Een weesgeneesmiddel is een medicijn dat specifiek ontwikkeld is als behandeling voor een ‘zeldzame ziekte’. Binnen de EU moet een ziekte bij minder dan 5 op 10.000 mensen voorkomen om als ‘zeldzame ziekte’ te worden bestempeld.
* An orphan drug is a pharmaceutical agent that has been developed specifically to treat a rare medical condition, the condition itself being referred to as an orphan disease. The prevalence of the condition in the EU must not be more than 5 in 10,000.
Heeft u vragen naar aanleiding van het programma? Neem contact op met Ella Weggen (senior global health advocate bij Wemos) via ella.weggen@wemos.nl of +31 (0)20 236 47 36.
